Osagarri-etxearen eta elikagaigintzako enpresa mintegiaren estreinaldia aiziritze-gamue-zohaztin

Amikuzen bi gune hauek estreinatzea Euskal Elkargoaren lurralde-ehuntze estrategiaren emaitza da, tokiko zerbitzu publikoak bermatzeko gisan. Amikuzeko osagarri etxeak baserrialdean artatzeko ahala hobetzeko nahiari erantzuten dio. Aiziritzeko elikagaigintzako enpresa mintegiak, Larramendia lan eremu berriaren baita, elikagaigintza sektorearen beharrei erantzuten die. Lokal egokituak dituzte orain beren eraldatze jarduera egin ahal izateko. Lan eremuak 21 enpresa arte hartze ahalko ditu

Osasun arloko 26 profesional  Amikuzen

Osagarri etxea 1108 m²-ko eremuan kokatua da, Aiziritze-Gamue-Zohaztin, Donapaleuko atetan, ospitaletik eta ardatz nagusietarik hurbil, irisgarria izateko gisan. Astelehenetik ostiralera idekia da, goizeko zortzietatik arratsaldeko zazpietara eta larunbatean bederatzietatik eguerdira. Lau mediku, erizainak, kinesiterapeutak, emagin bat, bi podologo, psikologo bat eta dietetista-nutrizionista bat kokatu dira bertan. Osasun arloko 26 profesional kokatu dira orotara osasun etxean.

Euskal Kostako ospitalea eta Donapaleukoa proiektuaren partaide dira eta Mediku-psikologia zentroaren eta Haur eta Nerabeen Mediku-psikologia zentroaren permanentziak antolatzen dituzte bertan. Osasun publiko polo bat ere garatzen dute. Bertan, Adoenia nerabeen etxearen jarduera (osasun, eskola eta sexu gaietan aholku eta laguntza gazte eta familiei), gaixotasun kronikodunentzako heziketa terapeutikoa, osasun bilanak eta ninientzako BCG txertaketak atzematen ahal dira.

Handitze proiektu bat abian

Proiektua, etorkizunean handitzeko gisan pentsatua izan zen. Idekitzetik beretik ezagutu arrakastak eta Lurraldeko Osasun Elkargo Profesional bat sortzeak, lokalak profesional berriei harrera egiteko egokitzea dakar.

8 atelier Larramendia lan eremuan laborantza sektorearentzat

Larramendia lan eremua, Jean-René Etchegaray-k azpimarratu duen bezala “Amikuzek duen ikusmen handiaren fruitua da, lurrak atxiki dituzte, beren eskuratzea aurreikusi dute azpiegitura hau psoible egiteko”. 2,4 milioi euro inbertituak izan dira 6,5 hektarea egokitzeko, haietarik 4,5 enpresentzat. 21 enpresa arte kokatuko dira bertan. Gisa horretan “lurraldearen antolaketa orekatu eta harmoniatsuaren zinezko giltzarri” bat da.

Larramendia lan eremuaren baitan, Aiziritzeko elikagaigintzako enpresa mintegiak leku bakarrean batzen ditu :

• Elikagaigintzako mintegi teknopolitarra  77 m²-ko hiru tailer, bat gela hotzarekin eta 165 m²-ko bi tailerra beren gela hotzarekin.
• Ohiko mintegi bat bulegoekin eta 100 m²-ko hiru tailer orokor
• 322 m²-ko espazioa 10 banako bulego, bulego partekatuak et bilkura gelak. 

Enpresa mintegia, Ipar Euskal Herriko Teknohiri proiektuan txertatua da. Elikagaigintza eta elikadura iraunkorraren bikaintasun saila Amikuzeko lurraldean egituratzeko tresna da.

Eremuaren kudeaketa, animatzaile batek bermatuko du eta elikadura sailaren segipena ere eginen du. Tokiko ekosistemarekin loturan, enpreseak lagunduko ditu. Hauek 2025etik goiti kokatuko dira lan eremuan.

Eraikin eredugarriak ingurumen aldetik

Euskal Elkargoak proiektu hauek ingurumen eta energia bikaintasun desmartxa baten baitan kokatu ditu.  

Amikuzeko osagarri-etxea eredugarria da energia eta ingurumen mailan eta indarrean den araudiaren helburuak gainditzen ditu (RE 2020):

• Kalamu betoia erabilia izan da egurrezko egitura duten paretak betetzeko. Material honek bertute anitz ditu izan teknikoki (ur lurrunari iragazkorra), izan ingurumen mailan (baserri ekoizpena produktu fitosanitariorik gabe), izan termikoki. Beste jatorri biologikoko material batzuk ere baliatuak izan dira karbono bilana hobetzeko: kisuzko estaldura, linoleo naturala barneko estaldurarentzat
• Eraikinaren teilatua iguzki panelez hornitua da eta hauek Donapaleuko beste eraikin batzuekin bateratu elektrizitate ekoizpena ahalbidetzen du autokontsumo proiektu berritzaile baten baitan. Bestalde, osagarri etxea biomasa bero sareari lotua zaio eta ospitaleari berogailua eta ur beroaren ekoizpenarentzat.

Aiziritzeko elikagaigintza eremua belaunaldi berriko eraikin bat da eta helburu berdinei erantzuten die:

• Arkitektura bioklimatikoa; eraikinaren orientazioa, konpaktutasuna, isolatzea, aireari dagokionez iragazgaitza, inertzia, eguzki babesak, erabiltzaileen erosotasuna eta osasuna
• Energia berriztagarriak (beroa eta elektrizitatea) iguzki panelen instalatzearekin
• Jatorri biologikoa duten materialen baliatzea egurrezko teilatu egituran edo isolatzea
• Karbono eragin apaleko proiektua bere bizi ziklo osoan

Amikuzeko osagarri etxearen aurrekontua
Zenbateko osoa (zergaz kanpo) : 2 995 138 €
Euskal Elkargoa: 2 019 812 €
Europa / REACT-EU : 525 326 €
Akitania Berria Eskualdea : 200 000 €
Pirinio Atlantikoetako Departamendua : 150 000 €
Estatua / FNADT : 100 000 €

Aiziritzeko elikagaigintza eremuaren aurrekontua: 
Zenbateko osoa (zergaz kanpo) : 3 526 093 €
Euskal Elkargoa:  2 226 093 €
Estatua / DSIL : 800 000 €
Akitania Berria Eskualdea : 500 000 €