Que trii las meas dèishas, las consignas de tria
Saber dens quaus pobèllas méter las soas dèishas n'ei pas tostemps evident . Que'vs balham ací quauques conselhs practics entà vs'ajudar a triar mélher.
Actualizat lo : 22 November 2024
Perqué triar las vòstas dèishas ?
- Shens tria, pas de reciclatge ! La tria qu'ei la condicion preliminara e immancabla entà poder reciclar las nostas dèishas corrèctament ;
- En balhant ua segonda vita a las nostas dèishas, que limitatz tanben l'extraccion de navèras matèrias prumèras dens los sòus e que diminueishetz lo vòste impacte sus l'environament ;
- Que promovetz l'emplec e lo tribalh de las enterpresas e associacions qui òbran entau reciclatge e lo reemplec ;
- Triar las soas dèishas que reduseish la quantitat de dèishas a tractar e donc lo còst de la collècta.
A aver en cap abans de triar !
- La dèisha melhora, qu'ei lo qui produseishi pas. Melhorar las soas practicas de tria, qu'ei purmèr s'interrogar suus sons mòdes de consomacion. Ací, que quauqu'un vs'explica com diminuïr las vòstas dèishas a la hont e tibar cap au Zèro que descad ;
- Pertot a País Basco, la tria que's simplifica . Uei, tots los embalatges plastics, metallics, en carton o de papèr que van au medish endret : lo bac o lo cabeder jaune ;
- Tots los produits qui consumeishem ne's reciclan pas forçadament . Abans de crompar un produit en botiga, qu'espiatz sus l'embalatge, un pictograma qu'indica si lo produit ei reciclable. Causitz los qui se reciclaràn aisidament com los embalatges en mono-matèria e qu'evitatz lo sus-embalatge ;
- De nombrosas dèishas especiaus ne deven pas acabar dens las nostas pobèllas. Las pilas, l'electrodomestic, las dèishas verdas, los teisheders, los medicaments, los cartons grans,… que deven estar depausats en deisheria o dens punts de collècta especificas.
Quaus dèishas méter dens quau pobèlla ?
- Los bacs/cabeders de bordilhas domesticas
- Los bacs/cabeders entaus embalatges e papèrs
- Los cabeders a veire
- Lo compostader
- Las bòrnas textilas
- En deisheria
- En farmacia
- Dens las cordèras especializadas
Los bacs/cabeders de bordilhas domesticas
Çò qu'i podetz getar
Totas las dèishas domesticas residuaus : las dèishas d'igièna (mocaders, jaças culòtas, mascas, papèrs igienics), los objèctes petits de plastic (estilo, raser, bròssa a dents), la vaishèra copada.
Çò qu'i cau pas getar
- Totas las dèishas reciclablas, a triar dens los diferents bacs o cabeders ;
- Las dèishas perilhosas o dèishas especiaus (los huelhums, las pilas e baterias, los petits aparelhs electrics, las radiografias, etc.), a depausar en deisheria o dens punts de collècta especifica.
A saber !
- Las bordilhas domesticas que deven estar embaladas dens un sac pobèlla plan barrat ;
- Entà las vòstas rèstas alimentàrias, que pensatz au compostatge .
- Entaus vòstes vestits, que pensatz au don si son en bon estat o depausatz-los dens bòrnas textilas.
Localizar los punts de tria a proximitat
Los bacs/cabeders entaus embalatges e papèrs
Çò qu'i podetz getar
- Tots los embalatges en plastic
Exemple : Sac plastic, sac de legumes congelats, saquet de hormatge raspat, suremballage plastic de paquet de botelhas, recarga de sabon, tube de dentifrici, pòt de crèma, pòt d'iogort, barqueta polistirèn, barqueta plastica dab cubertís, barqueta de burre, boita d'ueus, paquet de microchips, embalatge de cambajon, embalatge de plat congelat, embalatge de club enterpan, botelha, flascon, etc. - Tots los embalatges de metau
Exemple : Botelhon, boita de consèrva, flascon aerosòu, botelha de metau, barqueta de metau, paquet de cafè, pèca de compòta, capsula de cafè / tè, papèr d'alumini, opercule e capsula de botelha, boçon a vitz, cubertís de bocau, pòt de cosmetic, tube d'alumini, tube de crèma de metau, plaqueta de medicament vueit, etc. - Tots los embalatges de papèr e en carton
Exemple : Carton, carton de pizza, boita de cerealas, suremballage en carton, brica de lèit o de shuc hrut, rotlèu de papèr absorbent e igienic, papèr de burèu, jornaus, prospèctus, envolopa, sac de papèr, etc.
Çò qu'i cau pas getar
Lo veire, las dèishas alimentàrias, los mocaders, los papèrs igienics, las jaças culòtas, las mascas, los vestits, los huelhums, las pilas e baterias, los petits aparelhs electrics ;
A saber !
- Metetz los embalatges a barreja dens lo bac, ne'us embalatz pas dens un sac ne plastic ;
- Plegatz los cartons entà ganhar plaça dens lo vòste bac ;
- Vueitatz lo contienut deus embalatges ;
- N'imbricatz pas los embalatges los uns dens los autes ;
- Ne lavatz pas los embalatges .
Localizar los punts de tria a proximitat
Los cabeders a veire
Çò qu'i podetz getar
Tots los embalatges en veire : Botelhas, bocaus, pòts, flascons de perfum, flascons farmaceutics vueits.
Çò qu'i cau pas getar
- Los cubertís e capsulas metallicas, a depausar dens lo bac/cabeder jaune ;
- Las ampolas, la vaishèra, los miralhs, los pòts de flor, a depausar en deisheria.
A saber !
- Pensatz aus vesins, que depausatz lo vòste veire enter 7h e 21h ;
- Lo veire qu'ei reciclable a l'infinit mes abans d'ac getar que'u podem tanben balhar ua segonda vita.
Localizar las colomnas a veire a proximitat
Lo compostader
Çò qu'i podetz getar
Los biodéchets (pelanha de hruts e legumes, marc de cafè,…) e matèrias brunas o vegetaus (huelhas mortas, brancadas trissadas, cendres hredas, petit caryon brun brut…).
Çò qu'i cau pas getar
Las rèstas de carn e de peishs, los clescs de hruts de mar e coscolhas, las maishantas èrbas e plantas malaudas, las dèishas de jardin tractats quimicament, las cendres, los excrements d'animaus, tots los materiaus non biodegradables.
A saber !
N'avetz pas besonh d'aver un jardin entà compostar las vòstas dèishas. Ací, que quauqu'un vse presenta totas las solucions entà s'i escàder la vòsta compost.
Las bòrnas textilas
Çò qu'i podetz getar
Los vestits, hardas d'ostau, cauçaduras.
Çò qu'i cau pas getar
Los articles umides o solhats.
A saber !
- Tots los teisheders que pòden estar raportats, quitament usats e degalhats ;
- Que deven estar plaçats nets e secs dens un sac barrat e las cauçaduras ligadas per parelh.
Localizar las bòrnas textilas a proximitat
En deisheria
Çò qu'i podetz getar
Las dèishas especiaus : encombrants, gròs cartons, mòbles, dèishas electricas e electronicas, dèishas verdas, cascalhs, hustas, herralha, radiografias, teisheders, dèishas de jardin, pilas, baterias, òlis, dèishas de suenhs a riscs infecciós, dèishas perilhosas.
Çò qu'i cau pas getar
L'amiant o las dèishas compausadas d'amiant, las botelhas de gas e extinctor, la husta contaminada (termits), las socas d'arbos, los medicaments, los explosius e cartochas d'armas de huèc, las dèishas deus professionaus (lhevat excepcion).
A saber !
- Los tipes de dèishas acceptadas que vàrian segon las deisherias (se reportar a la ficha de cada lòc d'arcuelh) ;
- Abans de portar los vòstes objèctes en deisheria, que pensatz au don .
Localizar las deisherias a proximitat
En farmacia
Çò qu'i podetz tornar
Los medicaments perimits e non-utilizats.
A saber !
Los embalatges e notícias que pòden estar depausats dens la pobèlla jauna.
Dens las cordèras especializadas
Çò que'vs permeten d'evacuar
Totas las dèishas non acceptats en deisheria (exemple : botelhas de gas, produits explosius, produits radioactius o amiantés, dèishas especiaus deus professionaus)
A saber !
La Comunautat País Basco que prepausa guidas informacion qui compòrtan las coordenadas de las enterpresas especializadas dens la collècta e lo tractament de las dèishas professionaus.
Consultar los nostes guidas dèishas per sectors d'activitat
Las informacions e servicis entà vse guidar
L'aplicacion « Guida de la tria »
L'aplicacion « lo Guida de la tria » desvolopada per Citéo vs'ajuda a har lo bon gèste de tria en responent a totas las questions practicas qui'vs pausatz. Que permet quitament d'ara enlà d'escanerizar lo còdi que barras deus embalatges entà desliurar la consigna de tria de cada produit/que mèrca partenari .
Telecargar l'aplicacion Que guida tria
A notar : l'aplicacion n'ei pas compatibla dab los sistèmas d'assisténcia tecnologica taus com un legidor d'ecran.
Los mémos-tria País Basco
Los mémos tria que rapèran las principaus règlas de la tria de las dèishas a País Basco e que'vs balhan los contactes deus servicis de collècta près de vòste.
Los Animators entà la Reduccion e la Tria de las Dèishas (A.R.T.D)
Los ARTD que'vs pòrtan conselhs practics entà triar e redusir las vòstas dèishas a la hont.
Contactar un animator
E ac sabètz ?
Despuish la mesa en plaça de la simplificacion de la tria en genèr de 2023, lo volume d'embalatges reciclables collectats a País Basco qu'a aumentat de 27% en un an. Aquò qu'equivau a 11kg suplementaris per abitant .
Que descobreishetz tot çò qui hè l'Agglo entà la reduccion e lo reciclatge de las dèishas
Véder tanben
- La collècta de las dèishas deus particulars
- La taxa de raubatòri de las bordilhas domesticas (TEOM)
- Recyclage : que deviennent mes déchets ?